Veel levensmiddelen in de schappen van de supermarkten zitten bomvol suiker. Fabrikanten zijn op zoek naar alternatieven. Start-up Fooditive in Rotterdam, opgericht in 2018, speelt daarop in. Na een periode van veel trial and error levert het bedrijf een zoetstof die volledig uit fruit geproduceerd wordt, geen calorieën bevat en bovendien volledig gemaakt wordt van reststromen van andere bedrijven. Intussen is een heel stel producten beschikbaar. En binnenkort staat Go Peasy, melk uit erwten, in de schappen.
‘Beweging’ Fooditive biedt voedingsindustrie alternatief voor suiker
De nu zeven medewerkers van Fooditive in Rotterdam dromen groot. Melissa van der Walt, business & communication manager, vroeg haar collega’s een tijdje geleden om voor een blog hun ultieme droom te delen: de een wil koffiedrinken met een buitenaards wezen, de ander wil zelf kunnen vliegen, een derde droomt van een fotografisch geheugen. ‘Het mag allemaal totaal onbereikbaar zijn, de dromen van Fooditive zijn eigenlijk net zo groot. We willen groeien, in de hele wereld, om te beginnen in Europa.’
Op naar iets groters
Fooditive is niet zomaar een bedrijf, het is een beweging, die staat voor gezond voedsel, duurzaamheid en innovatie, aldus oprichter en ceo Moayad Abushokhedim. Hij studeerde Food Science in Jordanië, begon in zijn vaderland al aan de ontwikkeling van de zoetstof en kwam voor het opzetten van zijn droombedrijf naar Nederland, dat volgens hem vooroploopt in duurzaamheid en innovatie. Abushokhedim stond in 2020 in de Food100, een Nederlandse lijst van jonge koplopers die werken aan de transitie naar een systeem van duurzame voedingsmiddelen. Inmiddels gebruiken producenten als Hero, Nestlé, Côte d’Or en General Mills al ingrediënten van Fooditive. De omzet vorig jaar was 2,5 miljoen euro.
Van der Walt: ‘We noemen het een beweging omdat we op weg zijn naar iets groters: een duurzame en plantgeoriënteerde toekomst. Omzet maken is natuurlijk belangrijk, maar winst is niet ons ultieme doel. We willen het grotere plaatje zien: de toekomst van de mensheid op onze aarde.’
Bewustzijn
De grote spelers in de voedingsmiddelen- en drankenindustrie zijn allemaal op hun eigen manier bezig met verduurzamen. Denk bijvoorbeeld aan de eigen productieprocessen. Of aan de ingrediënten die ze gebruiken. Fooditive komt al die bedrijven tegemoet in het streven om minder suiker toe te passen in hun producten. ‘Wij willen niet de hele industrie op zijn kop zetten. Zoetstof blijft essentieel bij productie van levensmiddelen. We willen het bewustzijn dat het anders kan vergroten. Producenten kunnen natuurlijke producten met soortgelijke eigenschappen gebruiken. Wij weten veel van bio-engineering van zoetstoffen. Ze zien het potentieel van onze oplossingen, plant based wordt steeds populairder.’
Van der Walt noemt de reacties overweldigend en ‘crazy’, toen mensen hoorden van de start-up. ‘Het spreekt iedereen meteen aan, maar ze hadden het ook over de enorme risico’s in de levensmiddelenindustrie, het harde werken, de grote investeringen. En ze hebben gelijk: het is echt niet makkelijk. Als je bijzondere ideeën hebt, wil dat niet zeggen dat ze eenvoudig te realiseren zijn. We geven het bedrijf alles wat we hebben: tijd, energie, geld. En alle liefde. We willen het anders aanpakken en geloven in onze kennis en vaardigheden.’
Holy grail
Het ontwikkelen van het perfecte recept voor de eerste zoetstof (op basis van appels en peren) met de juiste smaak, kleur en textuur kostte Abushokhedim jaren. Het fruit ondergaat een fermentatieproces. Dan volgen diverse bioraffinagemethoden die ketofructose opleveren. De zoetstof heeft vrijwel dezelfde smaak en functies als suiker. Bovendien ziet het lichaam deze calorievrije stof als een vezel en is er geen invloed op de bloedsuikerspiegel, wat gunstig is voor bijvoorbeeld diabetici. Partners van Fooditive, waaronder een fruitbedrijf en sapproducent, leveren reststromen die als input dienen voor de productie.
Toen de sweetener – ‘ons holy grail product’, zoals Van der Walt het noemt – er eenmaal was, ging het ontwikkelen van volgende producten sneller. Naast de zoetstof uit fruit levert Fooditive nu ook een verdikkingsmiddel uit banaan, een conserveermiddel van wortel, een emulgator uit aardappelreststromen, een vetvervanger uit avocado en een eiwitproduct uit erwten. En er volgen meer nieuwe producten. Tot nog toe focuste Fooditive zich vooral op de B2B-markt. Binnenkort lanceert het een product dat rechtstreeks naar de consument gaat: GoPeasy, een smaakvolle vegan melk uit erwten, vooral bedoeld voor de to go-markt.
Langzaam uitbouwen
Fooditive heeft grote fermentatietanks in een eigen productieruimte bij een bestaande fabrikant en streeft naar forse opschaling en een eigen productielocatie. Melissa van der Walt: ‘We zijn heel blij met waar we nu staan en bouwen langzaam uit. Als een klant nu al enorme hoeveelheden zou vragen, moet hij zich realiseren dat we nog steeds een start-up zijn.’
Het bedrijf wil dit jaar in totaal 6,5 miljoen euro ophalen om verder te groeien, waaronder 400.000 euro bij kleinere beleggers. Daarom startte het onlangs een FundedByMe-campagne, waarbij de benodigde 400.000 euro weken voor het einde al zeven keer was overschreden. In 2019 was er al een succesvolle eerste crowdfundingcampagne, waarbij tientallen kleine investeerders aanhaakten. Bovendien zijn Rabobank en een venture capitalist financiers van het eerste uur. ‘Zij zorgen voor kapitaal, en net zo belangrijk, ze leveren ons kennis en expertise op onder meer het gebied van duurzaam ondernemen. We willen dat meer mensen deelnemen in ons bedrijf. Iedereen die onze waarden deelt, is welkom.’ Er heerst een sfeer van openheid en vertrouwen in de extended family van Fooditive. ‘We willen graag feedback van onze klanten, toeleveranciers en financiers, om steeds verder te verbeteren.’
Toewijding
Van der Walt kwam uit Zuid-Afrika naar Nederland voor haar studie, viel als een blok voor Rotterdam en bleef na een stage bij Fooditive werken. ‘De bedrijfscultuur is heel bijzonder. Onze oprichter komt uit Jordanië, hij kende de Nederlandse taal niet, hij heeft geen Nederlandse naam en had nauwelijks ondernemerservaring. Als ik zie hoe hard hij werkt… Ik deel zijn passie en toewijding.’ Wie bij Fooditive voor een bepaalde functies is aangenomen, wordt uitgenodigd om ook bij meetings aan te schuiven over bijvoorbeeld productiekwesties of de financiële kant. ‘Er zijn zo veel mogelijkheden om te leren.’
Meer dan grote bedrijven kan Fooditive als start-up risico’s nemen, benadrukt Van der Walt. ‘Wij mogen fouten maken, opnieuw beginnen. Grote bedrijven kennen vaste structuren en procedures die vanzelfsprekend bijdragen aan hun succes, maar wij laten zien dat risico’s nemen tot mooie dingen kan leiden.’